Plaats 30: Marknesse

Marknesse is een dorp in de Noordoostpolder ten oosten van de hoofdplaats Emmeloord. De plaats telt 3.645 inwoners.

Gemeente: Noordoostpolder.

Marknesse is één van de tien groendorpen van de gemeente Noordoostpolder en is met zijn ca 4.000 inwoners het grootste groendorp.

Marknesse ontstond in 1942 als het barakkenkamp dorp B. Een jaar later wordt het omgedoopt in Marknesse. In 1948 begon de bouw van het eigenlijke dorp.

De naam Marknesse is afgeleid van Maronesse of Marcnesse, dat volgens de oude kronieken in de buurt van Urk en Schokland moet hebben gelegen. Bij Marknesse ligt een vestiging van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium. Tevens treft u hier de Stichting Duits-Nederlandse Windtunnel aan en ook het Geomaticapark is hier gevestigd.

Netjes onderhouden.

Deze blikvanger is mooi geplaatst aan het begin van Marknesse.

Als je niet beter weet dan zou je kunnen denken dat een enkele stenen bank met een mozaïek afbeelding in een park of straat gewoon aardig is. Is het openbare kunst? Of had de gemeente geld over en is afgezien van een normale houten of stalen wandelbank op betonnen poten? Nee, dit zijn social sofa’s en je vindt ze op diverse plekken in ons land. De Social Sofa is een betonnen buitenbank met steeds een andere afbeelding in uv-bestendig glasmozaïek. De bank is makkelijk schoon te maken en moeilijk kapot te krijgen. En een 1.650 kilo wegende betonnen bank sleep je ook niet even weg.

Het idee voor de social sofa ontstond nadat er in 2005 in de Tilburgse politiek werd gesproken over de sociale verkilling waaraan de stad (en andere steden) ten prooi lijken te zijn gevallen.

Karin Bruers heeft toen een eigen straatbank (Social sofa) ontworpen. Veel ontwerpen zijn gemaakt door Johan Verstrate die me onlangs benaderde vanwege mijn foto’s van social sofa’s. Hij probeert het concept in Zeeland van de grond te krijgen. De meeste banken staan in Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Anno 2017 staan er al meer dan 1.300 in heel Nederland en ver daarbuiten. Ook duizenden andere straatbanken vonden sinds 2005 hun weg naar de publieke ruimte. De Jong beton uit Alphen levert de kale betonnen versie, mozaïeken doen ze elders.

Tegen het eind van 1942 wordt op de drassige grond door de pioniers tussen de Zwolse Vaart nabij de sluis een smalspoor aangelegd.

Met die treintje vervoerden de pioniers de materialen die nodig waren voor de bouw van boerderijen aan de Kleiweg.

Ook het personeel maakte gebruik van dit treintje, de zogenaamde Kleiwegexpress.

Eén van de kiepkarretjes staat, als kunstwerk, bij het busstation aan het Oosteinde in Marknesse.

R.K. Kerk van Marknesse.

Onze Geloofsgemeenschap bestaat uit 4 kerkdorpen (Marknesse, Luttelgeest, Kraggenburg en Ens) en heeft ongeveer 1800 leden. In de dorpen Marknesse en Ens zijn de kerken operationeel.

Samen willen we een plaats creëren waar je een thuisgevoel krijgt. Een plek om tot jezelf te komen. Het familiegevoel geven waar we onderdeel van uitmaken.

Onze Geloofsgemeenschap is meer dan een paar kerken. Samen met het pastoraal team en heelveel vrijwilligers hebben we aandacht voor het heden en een goede toekomst van onze Geloofsgemeenschap.

Heel Marknesse leest!

MARKNESSE - Het idee werd kordaat uitgevoerd door de promotiecommissie die dit jaar al 25 jaar bestaat en al heel wat ideeën uitgewerkt heeft. Eerder dit jaar werd een nieuwe folder gepresenteerd, werd een nieuwe ansichtkaart van het dorp uitgegeven en de commissie verzorgt jaarlijks het tulpenmozaïek.

Omdat de boekenbus van Flevomeer Bibliotheek enkele jaren geleden gestopt is, is het idee voor een Openbare Boekenkast uitgewerkt. Als voorbeeld gold Tollebeek waar al een boekenkast stond.

Cees Coppens (architect en oud-inwoner van Marknesse) heeft een ontwerp gemaakt. Samen met Niek Poppema, een pas gestarte jonge ondernemer, werd een begroting gemaakt en werden financiers gepolst. Met geld van Rabobank Noordoostpolder-Urk, Kern met Pit, Natuur- en Milieufederatie Flevoland en de ledenvereniging Oude en Nieuwe Land kon het plan uitgewerkt worden.

Niek Poppema heeft veel uren gewerkt aan het in elkaar zetten van de boekenkast. Hij deed dit in samenwerking met VEMA en Seepma, de leveranciers van de deuren en kozijnen en het zetten van het glas. Daarnaast hebben veel vrijwilligers geholpen met het verven, het aanleggen van de elektriciteit, de bestrating, het inrichten van de kast en het opnieuw schilderen van de pioniersbarak en de kozijnen hiervan. De 8-jarige Ties Mercuur, een jonge kunstenaar, heeft de bank beschilderd. De boekenkast is gevuld met boeken die geschonken zijn door de inwoners. Het principe van de boekenkast is een ruilsysteem. Inwoners kunnen maximaal 2 boeken per keer meenemen en het is de bedoeling dat er ook weer boeken teruggezet worden. Daarmee kan iedereen elkaars boeken lezen en is de boekenkast ook een goed voorbeeld van duurzaamheid.

De regels voor de boekenkast zijn te lezen in de kast. Naast Nederlands ook in het Engels en binnenkort in het Pools.

PIONIER De pionier, het symbool van de dijkwerkers en de pioniers, is op 16 juni 1977 onthuld door oud-landdrost ir. A.P. Minderhoud op het muurtje van de gracht tegenover de R.K. Kerk. Dit beeld is gemaakt door Hubert van Lith uit Edam in opdracht van het A.D. van Eckfonds en de Dorpsvereniging Marknesse. In 1982 is hij verplaatst naar het centrum.

Het ‘Monument voor Geallieerde Vliegers’ is een houten kruis met vier bronzen plaquettes.

Aan de voet van het kruis is een propeller geplaatst van een Engelse bommenwerper die in de omgeving van Marknesse is gevonden.

Het gedenkteken wordt omgeven door een rond bakstenen muurtje.

Hierop is een informatieplaquette bevestigd.

De teksten op de bronzen plaquettes luiden:

De teksten op de bronzen plaquettes luiden:

‘1940’.

‘1945.’

’12 OKTOBER 1941

SGT. A. W. JEFFRIES

P/O H.L. MEYERS

SGT. P.F.M. COOKE

SGT. W.C. WOOD

F/SGT. W.H.S. BYERS.’

’30 JANUARI 1944

P/O J.E. RULE

SGT. E.A. SHORTER

F/SGT. K.R. BALL

SGT. G.A. RACE

SGT. J.J. SLOAN.’

Kerkklok.

Een fraai ontworpen huisje op 100 meter van het Dorpsplein van Marknesse. Het huisje markeert als ware de entree naar het dorpscentrum. Het is circa 22 m2, verdeeld over 2 ruimtes. Onder het huisje is een kelder die in stijl met het talud is ontworpen.

De Noordoostpolder bestaat uit drie peilgebieden, de hoge afdeling, de lage afdeling en de tussenafdeling. De Marknessersluis, die in 1948 gereed kwam, ligt op de scheiding van de hoge- en lage afdeling. De schutsluis met bijbehorende brug over de Zwolse Vaart heeft een bakstenen bedieningshuisje dat staat op een rechthoekig grondplan onder een met pannen gedekt wolfsdak. Het bedieningsgebouwtje heeft aan de zijde die van de sluis afgekeerd is ronde ramen. De rechthoekige ramen aan de sluiszijde waren in de begintijd van kruisroeden voorzien. Het huisje is verdeeld in twee ruimtes en is ca. 22 m² groot. Onder het huisje is een kelder die in de stijl met het talud ontworpen is. Het brugwachtershuisje is buiten gebruik omdat de bediening van de sluizen en bruggen in de Noordoostpolder sinds 1 januari 2014 centraal vanuit het provinciehuis in Lelystad gebeurd. Het naastgelegen rijtje sluiswachterswoningen aan de Leemringweg zijn ontworpen door de Dienst der Zuiderzeewerken. De Marknessersluis heeft een schutlengte van 39 m en een breedte van 7 m.  

In de 7200 ha grote hoge afdeling wordt het streefpeil van 4,50 m onder NAP gehandhaafd met bemaling door gemaal Smeenge en aflaat van water bij de Marknessersluis. De Marknessersluis, regelt het peil in de hoge afdeling en loost water op de lage afdeling. In 1992 is bij de Marknessersluis een aflaatwerk gebouwd om het waterpeil aan de bovenkant van de sluis op peil te houden. Een aflaatwerk is een ‘schuif' waarbij water van een hoger gelegen gedeelte naar een lager gedeelte wordt ‘afgelaten'. In tijden van een wateroverschot kan dit nodig zijn. Het aflaatwerk bij de Marknessersluis heeft twee regelbare schuiven met een capaciteit van 2 x 200 m³ per minuut met een verval van 1,20 m. Het aflaatwerk wordt van afstand bediend.

In 1998 is aan De Expansie in Marknesse een klein elektrisch gemaal gebouwd. Dit gemaaltje heeft als functie het bemalen van de tussenafdeling bij groter waterbezwaar op de lage afdeling. Het gemaaltje aan De Expansie brengt het water dan van de tussenafdeling naar de hoge afdeling zodat dit waterbezwaar via gemaal Smeenge uitgeslagen kan worden. Het gemaaltje heeft een capaciteit van 4 x 35 m³ per minuut bij een opvoerhoogte van 0,40 m. Bron: Waterschap Zuiderzeeland

Tennisbaan vanuit de lucht met de DJI Spark.

Begraafplaats Marknesse.

Kinderboerderij

Overzichtsfoto van de sluis van Marknesse vanuit de lucht.